سقاییان نژاد ایا در شهرداری قم ابقا میشود؟

سپهر اقتصاد - دکتر سید مرتضی سقائیان‌نژاد، شهردار قم در نشست صمیمی با اصحاب رسانه با اشاره به تحقق بودجه سه هزار و 600 میلیارد تومانی در سال جاری برای شهرداری قم گفت: شهرداری قم در حال آماده کردن تفریغ بودجه امسال است و نتیجه بررسی‌ها نشان می‌دهد که بودجه سال 1400 شهرداری قم بیش از 90 درصد محقق شده است. وی با اشاره به برگزاری چند مرحله افتتاح پروژه‌های شهرداری قم گفت: آخرین مرحله افتتاح 100 پروژه به ارزش 10 هزار میلیارد ریال بود که در روزهای پایانی امسال در اختیار مردم شریف قم قرار گرفت. به گزارش روابط عمومی شهرداری قم ،شهردار قم با اشاره به اینکه آخرین پروژه که به نتیجه رسید بوستان زائر است که در اختیار مردم قم قرار خواهد گرفت اظهار داشت: فاز سوم خیابان روحانی یا خیابان سردار شهید صادقی و پروژه بلوار شهیدان برقعی که در آخرین مرحله افتتاح پروژه‌ها در اختیار مردم قرار گرفت از شاخص ترین پروژه‌های 1400 بود. وی افزود: ناوگان اتوبوسرانی شهرداری قم در سال 1400 نو شد و در آخرین روزهای امسال قرارداد 50 دستگاه اتوبوس دیگر با سازمان شهرداری ها امضا شد و امروز بودجه‌اش واریز می‌شود تا در ارتباط با حمل و نقل عمومی دیگر دغدغه نداشته باشیم. دکتر سید مرتضی سقائیان‌نژاد با اشاره به اینکه امسال اولین سال اجرای برنامه قم 1404 شهرداری قم بود گفت: در برنامه نخست که اجرای آن به اتمام رسید بیشتر به مسائل زیربنایی شهر توجه داشتیم چرا که باید مسائل زیربنایی شهر را سر و سامان می‌دادیم. البته تمام مسائل زیربنایی به عهده شهرداری نیست و بخشی از آن به عهده دیگر ارگان‌ها است. به عنوان مثال هنوز در برخی از کوچه پس کوچه‌های شهر قم فاضلاب جاری است. وی با اشاره به اینکه هنوز مشکلاتی در حوزه بافت فرسوده داریم افزود: در این زمینه هم بازیگران مختلفی وجود دارند و شهرداری یک عنصر ضعیف این عرصه است. شهردار قم با اشاره به اینکه ستاد بازآفرینی استان قم سه سال است که با ایجاد تحولات وزارت راه و شهرسازی تعطیل شده گفت: حتی در دوره‌ای مدیریت مسائل ستاد بازآفرینی به دست سه نفر در استان داده شد و هشت پروژه مهم تعریف شد. بلافاصله که تغییراتی در مدیریت وزارت راه و شهرسازی تغییر کرد این تفویض اختیارات منتفی شد و مشکلات بازآفرینی دوباره به مرحله نخست بازگشت. وی با اشاره به اینکه مدیریت بافت فرسوده به تفویض اختیار نیاز دارد اضافه کرد: دو قطعه زمین در پردیسان از دهه 70 به شهر قم برای بازآفرینی شهری اختصاص داده شده بود اما در برهه‌ای همین زمین‌ها هم به مسکن ملی اختصاص داده شد. شهرداری قم در زمین‌های 48 هکتاری 16 میلیارد تومان هم هزینه کرد. حتی قرار بود عوارض شهرداری و سهم ماده 101 هم واگذار شود تا مشکلات بافت فرسوده حل شود اما متاسفانه این فرایند از سوی دولت تعطیل شد. دکتر سقائیان‌نژاد به شروع فصل جدید همکاری‌های مدیریت شهری و دولت ابراز داشت: در دولت جدید و در سفری که ریاست محترم جمهور به قم داشتند، بنا شد 48 هکتاری و 32 هکتاری به قم بازگشته و قرار شد ستاد بازآفرینی استان قم دوباره تشکیل شده و این تفویض اختیار دوباره به استان داده شود. وی افزود: چند مصوبه خوب در این سفر برای مدیریت شهری قم اتفاق افتاد که از جمله می‌توان به اختصاص زمین برای بافت حاشیه‌ای بوستان جوان اشاره کرد. همچنین اختصاص 80 هکتار از پردیسان برای جمع آوری ریل های متروکه از شهر و اختصاص 60 میلیارد تومان برای تکمیل پروژه های شرق حرم مطهر. شهردار قم گفت: اینها تصمیمات نوید بخشی است که نشان می‌دهد در سال 1401 به صورت جدی می‌توانیم مشکلات بافت فرسوده را حل کنیم. سید مرتضی سقائیان‌نژاد بزرگترین مشکل بافت فرسوده را نبود مدیریت واحد دانست و افزود: این پراکندگی مدیریتی ایجاد مشکل می‌کند. در سال‌های گذشته مجلس تصویب کرده بود که هر سال 10 درصد بافت‌های فرسوده با بودجه دولتی احیا شود که به خاطر گرفتاری‌های دولت‌ها این کار نشد. وی با اشاره به اینکه باید برای سرمایه‌گذاران جذابیت در بافت فرسوده ایجاد شود خاطرنشان کرد: قرار بود تسهیلات بانکی 4 درصد در بافت‌های فرسوده فراهم شود. همچنین نیمی از هزینه‌های پروانه ساختمانی تخفیف داده شود اما این اقدامات صورت نگرفت. شهردار قم با اشاره به اینکه سال آینده دومین سال برنامه قم 1404 است گفت: اهداف این برنامه بیشتر مربوط به مسائل نرم‌افزاری مانند مسئله اعتمادسازی است که این موضوع به تکریم ارباب رجوع و شفاف‌سازی و مسائلی مانند این نیاز دارد که در دستور کار ما هست. وی افزود: نظم و ساماندهی شهری از موضوعات مهم دیگر در برنامه دوم شهرداری قم است که در این زمینه هم باید به مسائل فرهنگ‌سازی و برخورد با عوامل نامطلوب به طور همزمان توجه کرد. دکتر سقائیان‌نژاد اظهار داشت: مسئله ایمن‌سازی شهری از دیگر اهداف مهم برنامه قم 1404 است. در مسائل حمل و نقل ترافیک هم مسائلی مانند ساماندهی علائم راهنمایی و رانندگی مورد توجه است. رعایت مسائل زیست محیطی هم از دیگر اهداف مهم برنامه قم 1404 است که در واقع تقویت حرکت‌های انجام شده در برنامه اول است شهردار قم با اشاره به اینکه تقاطع غیر همسطح شهید کیوانفر در سال 1401 اجرایی خواهد شد اظهار داشت: تقاطع فردوسی و صدوق از دیگر پروژه‌های بسیار مهم سال آینده برای شهرداری قم است. وی افزود: همچنین برای سال آینده 67 میلیارد تومان برای تکمیل پروژه نماز اختصاص داده شده است که روگذر آن نیمه اردیبهشت در اختیار مردم قرار خواهد گرفت. دکتر سقائیان‌نژاد گفت: ادامه تونل بلوار جمهوری هم از دیگر پروژه‌های بزرگ شهری با اعتبار 300 میلیارد تومان است. بتن ریزی مدول هشت پروژه انجام و تکمیل شده است. این پروژه نیز تا اواسط اردیبهشت تکمیل خواهد شد. دکتر سقائیان‌نژاد با اشاره به اینکه بودجه سال آینده شهرداری قم و سازمان‌های تابعه نزدیک به 4 هزار و 650 میلیارد تومان خواهد بود گفت: شاهد رشد 17 درصدی بودجه و سهم 27 درصدی بودجه جاری برای سال آینده هستیم که این سهم بودجه جاری و عمرانی در هیچ یک از شهرداری های کشور سابقه ندارد. شهردار قم با اشاره به مصوبه مجلس برای افزایش 57 درصدی حقوق و دستمزد برای سال آینده اضافه کرد: با این مصوبه هزینه حقوق و دستمزد برای ما به ماهی 150 میلیارد تومان خواهد رسید. تبعا بودجه جاری ما افزایش و بودجه عمرانی ما کاهش پیدا خواهد کرد. وی ادامه داد: با همه این اوصاف متخصصان معتقدند حتی 50 درصد بودجه عمرانی در شرایط کنونی اقتصادی هم خیلی مطلوب است. دکتر سقائیان‌نژاد با اشاره به اینکه مطالعات پروژه بسیار مهم تونل امام موسی صدر در سال آینده انجام خواهد شد گفت: برای نهضت آسفالت معابر 115 میلیارد تومان در بودجه 1401 در نظر گرفته شده است. وی پارکینگ شرقی حرم مطهر از پروژه‌های بسیار مهم است اضافه کرد: اینکه پروژه را به دست سرمایه‌گذار بدهیم یا خودمان انجام دهیم دو گزینه‌ای است که روی آن کار می‌کنیم و هنوز جمع‌بندی انجام نشده است. شهردار قم گفت: نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد. سرمایه گذار دنبال سود خودش است و طرح با ورود سرمایه گذار متفاوت خواهد بود. اگر شهرداری وارد شود 1600 پارکینگ و اگر سرمایه گذار سه هزار پارکینگ ایجاد خواهد شد و نتایج کار متفاوت خواهد بود. شهردار قم با اشاره به اینکه پروژه‌های مهمی برای اطراف حرم مطهر در دستور کار شهرداری قم قرار دارند، گفت: یکی از مهم‌ترین آن‌ها تعیین تکلیف تجاری‌های متصل به حرم مطهر از جمله مجموعه شیخان است که نیاز به 200 میلیارد تومان بودجه دارد. وی افزود : تملک مغازه‌های خیابان اراک و ساماندهی آرامستان این محدوده از موضوعات بسیار مهمی است که در دستور کار داریم. دکتر سقائیان‌نژاد خاطرنشان کرد: تملک و ساماندهی محیط پیرامون حرم امام‌زاده چهل‌اختران که دو طرح دارد. تلفیقی از دو طرح را دنبال می‌کنیم و شرکت بازآفرینی شهری هم بودجه‌ای برای آن گذاشته است. وی افزود: پروژه ساماندهی محله دروازه ری از دیگر موضوعات مهمی است که به میلیاردها تومان بودجه نیاز دارد و محل تامین آن باید تعیین تکلیف شود. شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره مشکلات منطقه جمکران گفت: منطقه جمکران به صورت قانونی حدود سه ماه است که وارد محدوده شهری شده است. تا پیش از این جمکران در حریم شهری قرار داشت که شهرداری دراین قسمت نمی‌تواند جز نظارت کاری انجام دهد. وی با اشاره به اینکه سه خیابان مهم در این منطقه پیش بینی شده است اظهار داشت: تنها یکی از این خیابان‌ها نیاز به 220 قطعه آزاد سازی و 300 میلیارد تومان هزینه می‌خواهد . دکتر سقائیان نژاد با بیان اینکه اگر بخواهیم واقعا برای جمکران کاری انجام شود نیاز به زمینه‌سازی دارد، گفت: 40 هکتار از اراضی جمکران انحصارا به فضای سبز اختصاص داده شده است که یعنی امکان هیچ تغییر کاربری ندارد. آیا 40 هکتار فضای سبز برای این منطقه نیاز است؟ اگر این انحصار برداشته شود می‌توانیم 15 هکتار برای فضای سبز اختصاص داده و مابقی را تغییر کاربری دهیم. شهرداری اگر بتواند قانون ماده 101 را در این منطقه اجرا کند، منابع لازم برای اجرای پروژه ها را خواهد داشت. وی ادامه داد: تا این شرایط فراهم نشود شهرداری قم بودجه‌ای ندارد و عاقبت پروژه‌های این محدوده مانند خیابان شهیدان برقعی و فاز پنج عمار یاسر می‌شود. شهردار قم اضافه کرد: در سفر ریاست جمهوری وزیر محترم راه و شهرسازی انحصار فضای سبز را از این اراضی برداشته شد و دیگر می‌توانیم با کمک کمیسیون ماده پنج کار را پیش ببریم. شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره اعتراضات برخی از مالکان مسیر پروژه ادامه جمهوری در منطقه دو اظهار داشت: ملاقات متعددی با مردم این منطقه داشتم. در دفتر یکی از نمایندگان مجلس، شورای شهر و مسجد محل این ملاقات‌ها صورت گرفته است. وی با بیان اینکه وقتی یک پروژه در شهر انجام می‌دهیم منافع عموم برایمان مطرح است، افزود: قرار نیست من یک خیابان ایجاد کنم که خانه یک شخص بر خیابان باشد. انتظاراتی برخی از عزیزان داشتند که نزدیک به 300 میلیارد تومان هزینه پروژه را اضافه می‌کرد. این پول از جیب مردم برای نفع چند نفر باید پرداخت شود؟ در ضمن این املاک هم ضرر نکردند فقط سودشان مقداری از انتظار خودشان کمتر بوده است. وی معتقد است تونل جمهوری یک پروژه زیربنایی است که در آینده با تکمیل محور یادگار امام به ثمر خواهد نشست. شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره صدور مجوز آپارتمان‌سازی در بافت تاریخی شهر قم گفت: اینکه شهرداری مجوز بلندمرتبه‌سازی در بافت تاریخی داده است را قبول نداریم. جایی که در بافت است فقط یک طبقه حق دادن مجوز دادیم که البته برخی مجوزهای قدیمی هم در این محدوده وجود دارد. وی افزود: بحث ما این است که به چه دلیل باید به بافت تاریخی پهنه‌ای نگاه کرد؟ در اصفهان با وجود بافت تاریخی بسیار ارزشمند، حریم‌های درجه یک، دو و سه برای هر بنای تاریخی در نظر گرفتیم و با ثبت جهانی بافت مخالفت کردیم چرا که این کار تنها قفل کردن ملک و زندگی مردم خواهد بود. دکتر سقائیان‌نژاد با اشاره به اینکه اخیرا محدوده بافت تاریخی به 250 هکتار کاهش پیدا کرده اظهار داشت: مسئله اساسی ما این مساحت نیست. اگر واقعا بافت تاریخی باشد حتی اگر هزار هکتار باشد ما قبول داریم اما قسمت بزرگی از این بافت ارزش واقعی تاریخی ندارد. وی ادامه داد: باید دید نتیجه این محدودیت‌ها چه شده است؛ مردم بومی این محلات را تخلیه کرده‌اند. از ملیت‎های دیگر ساکن بافت شده و مشکلات عدیده برای شهر ایجاد کرده‌اند. شهردار قم اظهار داشت: بافت تاریخی و مردم مثل آب و ماهی است. اگر نیاز مردم را در نظر نگیریم خودشان آثار تاریخی را از بین خواهند برد. مردم باید خودشان برای حراست از بافت تاریخی انگیزه داشته باشند. با زور نمی‌توانیم بافت را حفظ کنیم. دکتر سقائیان‌نژاد در پاسخ به سوالی درباره ممنوعیت دفن اموات در برخی از آرامستان‌های داخل شهر قم گفت: مصوبه‌ای از مجموعه‌های استانی داریم که دفن اموات فقط در مجموعه بهشت معصومه باید صورت بگیرد. در تمام شهرهای کشور آرامستان‌ها به دست شهرداری است. تنها در قم آرامستان‌ها به دست اوقاف است. وی افزود: از ابتدایی که وارد شهر قم شدم، به من هشدار داده شد که این مسئله یک باتلاق است و تا کنون همین بوده است. ما در بهشت معصومه فقط مخارج کفن و دفن را از شهروندان می‌گیریم، اما دفن اموات در برخی از آرامستان‌ها درآمدزایی بالایی دارد. به همین خاطر فشار به ما هست که اجازه دهید اموات در مناطق دیگر دفن شود. شهردار قم اضافه کرد: تا زمانی که این منفعت‌های مالی در میان باشد، این مسئله ساماندهی نخواهد شد. هر چه بگوییم قانون و چارچوب باز هم مردم از ما جلوتر هستند و این بحث باید ریشه‌ای حل شود. وی با اشاره به اینکه اتفاقاتی که در برخی آرامستان‌ها می‌افتد که در شان شهر قم نیست و شهرداری دخالتی در آن‌ها ندارد، گفت: ما قم را یک شهر جهانی می‌دانیم؛ تا کی باید چشم‌مان را روی نابسامانی‌های شهری ببندیم. شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره تخفیف عوارض شهرداری در پروژه‌های مسکن ملی گفت: هیات دولت در شهریور 1400 مصوبه‌ای داشت که برای شهرداری‌ها برای پروژه‌های مسکن ملی 30 درصد تخفیف دهند. بعد قرار شد صندوقی تشکیل شود تا این 30 درصد به شهرداری پس داده شود. در 13 دی 1400 قانون مالیات بر ارزش افزوده ابلاغ شد. ماده 55 این قانون مطرح می‌کند که هر گونه تخفیف ممنوع است. این مصوبه موخر بوده و مصوبه مجلس است اما آن مصوبه قبلی، مصوبه هیات دولت است. وی افزود: ما قبل ازاین مصوبه به جای 30 درصد 40 درصد تخفیف می‌دادیم. بعد از اینکه این قانون آمد یک استفساریه به شورای شهر قم فرستادیم که برای ما تعیین تکلیف کند . احتمالا فردا دوشنبه این مسئله مطرح شود تا تکلیف ما مشخص شود. البته راه‌های مختلفی هست که ما بخواهیم از این طرح‌ها حمایت کنیم که این‌ها را مد نظر خواهیم داشت. دکتر سقائیان‌نژاد در پاسخ به سوالی درباره ادامه فعالیتش در مجموعه مدیریت شهری قم گفت: من در خرداد 1401 قانونا بازنشسته می‌شوم، اما به این دلیل که استاد تمام هستم این موضوع با تائید هیات امنای دانشگاه صنعتی اصفهان می‌تواند تا سه سال تمدید شود. وی افزود: چهره‌های بسیار خوبی در قم هستند که می‌توانند شهر را اداره کنند. 13 نفر از قم در سطح کشور منصوب شده‌اند. پس اگر جمع‌بندی به این سمت رفت که سقائیان‌نژاد نباشد، حتما جایگزین‌هایی وجود خواهد داشت. شهردار قم افزود: من تا روزی که هستم طوری کار می‌کنم که گویا می‌خواهم صد سال دیگر در شهرداری قم باشم، اما حتی اصرار به یک روز بیشتر ماندن هم ندارم و همیشه از خدای بزرگ خیر و مصلحت خودم و شهر بزرگ قم را تقاضا می‌کنم. شهردار قم با اشاره به اینکه متروی قم آماده تست گرم است و برای این موضوع به واگن نیاز دارد گفت: تفاهم‌نامه‌ای با تهران امضا شد تا این واگن به صورت موقت از شهرداری تهران تامین شود. اول صحبت‌هایی شد که باید پول نقد یا تضمین بانکی بدهید. هنوز در حال مذاکره هستیم. به محضی که این رام سه واگنه به قم برسد تست گرم را شروع می‌کنیم که 40 روز طول میکشد و در همین مرحله می‌توانیم بازدید عمومی داشته باشیم. وی با اشاره به اینکه تامین واگن اصلی برای متروی قم مسئله دیگری است ادامه داد: دولت با شرکت چینی پوژن قراردادی داشت که قرار بود واگن چند کلان‌شهر با این قرارداد تامین شود. قم هم به کمک نمایندگان وقت شهر به این قرارداد اضافه شد. به دلیل مسئله تحریم‌ها و فراز و نشیب‌های ارتباط ایران و چین این قرارداد به مشکلاتی برخورد. دکتر سقائیان‌نژاد گفت: چینی‌ها چند مشکل دارند. یکی از آن‌ها قیمت واگن است که به دنبال تعدیل قرارداد هستند. مسئله بعدی تاخیرات و مسئله بعدی ضمانت است که به دلیل تحریم با مشکل مواجه شده است. وی افزود: قرار بود در وزارت خارجه این موضوع دنبال شود که این هم به دلیل تغییر دولت قدری به تعویق افتاد و الان دوباره این مسئله فعال شده است. ما در حال دنبال کردن این موضوعات هستیم اما تا به نتیجه برسد وقت می برد. حتی به دنبال این بودیم که از کلان‌شهرهای دیگر قرض بگیریم و این هم به همراهی دولت نیاز دارد. شهردار قم با اشاره به این‌که در سال آینده 71 پروژه در مناطق محروم با رقمی حدود 140 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است، اظهار داشت: این کار در راستای توازن منطقه‌ای و توزیع پروژه‌های عمرانی انجام شده است. وی با اشاره به اینکه حدود 40 درصد درآمدهای منطقه چهار و یک را برای مناطق کم برخوردار هزینه می‌کنیم خاطرنشان کرد: در سال 1400 شهرداری قم 62 میلیارد تومان در منطقه 6 و 31 میلیارد تومان در منطقه دو هزینه کرده است، اما به قدری محرومیت‌ها زیاد است که خودش را نشان نمی‌دهد. وی گفت: در بحث طرح‌های عمرانی هم اگر مناطق هشتگانه را با هم مقایسه کنیم، بعضا پروژه‌های مناطق دو و 6 بیشتر از مناطق دیگر است. با این حال محرومیت زیاد است. دکتر سقائیان‌نژاد با اشاره به اینکه حل مشکلات مناطق کم برخودار به زمان نیاز دارد، افزود: در قم دو برنامه در حال پیاده‌سازی داریم. تهران هفت، اصفهان پنج و شیراز چهار برنامه راهبردی اجرا کرده است. تا شهر قم به انسجام برسد نیاز به زمان و میلیاردها تومان هزینه دارد. شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره پروژه‌های نیمه تمام هسته مرکزی شهر قم اظهار داشت: در پروژه شهید کاظمی، مالک این پروژه خلع ید شد و کار دست قوه قضاییه و هیات تسویه افتاد. پیشنهاد ما این بود که پروژه در اختیار شهرداری گذاشته شود تا ساخته شود. وی گفت: از طرفی موسسه ثامن‌الحجج از بانک مرکزی طلبکار و ما به بانک شهر بدهکار است. جلسه ای با رئیس بانک مرکزی داشتیم تا پروژه به بانک شهر واگذار شود تا بدهی ما تسویه شده و پروژه هم فعال شود. وی ادامه داد: دستور داده‌اند که قضیه بررسی شود. اگر این مسئله حل شود یک پروژه 20 ساله تعیین تکلیف شود. دکتر سقائیان‌نژاد گفت: شریک شهرداری در فاز چهار عمار یاسر هم ورشکسته شده و این پروژه هم دچار مسائل حقوقی شده است. وی با اشاره به اینکه در پروژه میدان مطهری هم مسئله مالکیت مشکلاتی ایجاد کرده است اضافه کرد: چند مدیریتی‌ها همیشه کار را دچار اختلاف و تاخیر می‌کند. ولی این پروژه کاملا در برنامه هست و پیگیری می‌شود. شهردار قم در پاسخ به سوالی درباره پروژه‌های نیمه تمام هسته مرکزی شهر قم اظهار داشت: در پروژه شهید کاظمی، مالک این پروژه خلع ید شد و کار دست قوه قضاییه و هیات تسویه افتاد. پیشنهاد ما این بود که پروژه در اختیار شهرداری گذاشته شود تا ساخته شود. وی گفت: از طرفی موسسه ثامن‌الحجج از بانک مرکزی طلبکار و ما به بانک شهر بدهکار است. جلسه ای با رئیس بانک مرکزی داشتیم تا پروژه به بانک شهر واگذار شود تا بدهی ما تسویه شده و پروژه هم فعال شود. وی ادامه داد: دستور داده‌اند که قضیه بررسی شود. اگر این مسئله حل شود یک پروژه 20 ساله تعیین تکلیف شود. دکتر سقائیان‌نژاد گفت: شریک شهرداری در فاز چهار عمار یاسر هم ورشکسته شده و این پروژه هم دچار مسائل حقوقی شده است. وی با اشاره به اینکه در پروژه میدان مطهری هم مسئله مالکیت مشکلاتی ایجاد کرده است اضافه کرد: چند مدیریتی‌ها همیشه کار را دچار اختلاف و تاخیر می‌کند. ولی این پروژه کاملا در برنامه هست و پیگیری می‌شود.
خبرنگار: سید علی رضا فقاهتی
برچسب ها

مطالب مرتبط

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
ارسال نظر