سپهر اقتصاد – من و شمای مخاطب، در مورد بسیاری از مسائل ممکن است دچار پیش فرض یا نگاه کلیشهای باشیم، این امر علل مختلفی دارد اما آنچه قطعی است، حالت شگفتی است که گهگاه هنگام مواجه شدن با واقعیت، دچار آن میشویم. در مورد قم نیز پیش فرضها و کلیشههای بسیاری در ذهن خیلی از مخاطبان وجود دارد که یکی از آنها جایگاه قم در ۲ حوزه کشاورزی و صنعت کشور است.
به گزارش ایرنا، بسیاری از مخاطبان ممکن است اینجا و آنجا اطلاعاتی از ظرفیت های کشاورزی قم داشته باشند اما شهرت قم به کویری بودن و شاید بیش از آن نقش و جایگاهش در انقلاب اسلامی و سیاست های جمهوری اسلامی، بلندآوازگی حوزه علمیه قم و … این باور که قم نه تنها در حوزه سیاست که در حوزه اقتصاد نیز دستی بر آتش دارد. شاید بسیاری از ایرانیان حتی کسانی که سالهاست در قم زندگی می کنند، ندانند که استان قم دارای رتبه سوم در تولید مرغ تخمگذار و تخم مرغ کشور است یا رتبه سوم کشوری تولید توت از آن قم است یا این که رتبه ششم کشوری در تولید گوشت ماهیان خاویاری و رتبه هفتم در تولید خاویار پرورشی، رتبه دهم ماهیان زینتی، و رتبههای ملی دیگر در تولید سایر محصولات کشاورزی به قم اختصاص دارد.
یکی از این جایگاه های کشوری در حوزه کشاورزی، به تولید محصول ارزشمند و پرطرفدار پسته مربوط می شود. جایگاهی که قم در تولید ارقام مختلف پسته با کیفیت بالا و در باغاتی به وسعت حدود ۱۵ هزار هکتار طی فقط چند سال اخیر برای خود دست و پا کرده است، یکی دیگر از کلیشه شکنهای حوزه کشاورزی است.
پسته تولید شده در قم از نظر طعم و کیفیت بسیار عالی است و بازار پسندی خوبی دارد و بر همین اساس نیاز است تا با انجام کارهای تبلیغاتی و رسانهای پسته قم به سبد سوغات زائران اضافه شود.
با اضافه شدن پسته قم به سبد سوغات به طور حتم میزان فروش آن افزایش یافته و تلاش پستهکاران قمی برای افزایش سطح کمی و کیفی محصولاتشان بیشتر میشود؛ همچنین ادامه این روند به ایجاد فرصتهای متعدد شغلی در بخش تولید و فرآوری پسته استان خواهد انجامید.
کشاورزان قمی با تلاش فراوان توانستهاند انواع محصولات باغی را در شرایط خاص اقلیمی این استان و محدودیتهایی که از نظر دسترسی به منابع آبی دارد، پرورش دهند و امروز پستهای مرغوب در باغهای قم تولید و در بازار عرضه میشود.
پستهکاران در قم با بهرهگیری از تجربه و مهارتی که طی سالها فعالیت در خاک این استان بهدست آوردهاند و همچنین استفاده از نظر کارشناسان، بر اساس ارزیابیهای صورت گرفته محصولات باغی بسیار باکیفیتی را به بازار عرضه میکنند.
همین کیفیت باعث شده این محصولات دارای بازار فروش مناسبی باشد و حتی محصولی مانند پسته به عنوان کالای صادراتی به کشورهای مختلف جهان صادر شود.
در همین رابطه ارقام غالب پسته که در استان قم کشت میشود شامل رقم اکبری، رقم احمد آقایی، رقم اوحدی(فندقی) و رقم کله قوچی است که هر کدام از آنها مزایای مرتبط به خود را دارد، برای نمونه رقم اکبری در برابر تنش شوری آب و گرما از خود مقاومت نسبی نشان میدهد، رقم احمد آقایی عملکرد و باردهی بالایی دارد، رقم اوحدی(فندقی) علاوه بر تداوم تولید محصول، مقاومت نسبی در برابر آفت پسیل از خود نشان میدهد و همچنین رقم کله قوچی میوه درشت با وزن خوبی تولید میکند
در همین رابطه ارقام غالب پسته که در استان قم کشت میشود شامل رقم اکبری، رقم احمد آقایی، رقم اوحدی(فندقی) و رقم کله قوچی است که هر کدام از آنها مزایای مرتبط به خود را دارد، برای نمونه رقم اکبری در برابر تنش شوری آب و گرما از خود مقاومت نسبی نشان میدهد، رقم احمد آقایی عملکرد و باردهی بالایی دارد، رقم اوحدی(فندقی) علاوه بر تداوم تولید محصول، مقاومت نسبی در برابر آفت پسیل از خود نشان میدهد و همچنین رقم کله قوچی میوه درشت با وزن خوبی تولید میکند.
فرصت خوب سرمایه گذاری در پستهکاری قم
پیرامون همین موضوع رییس سازمان جهاد کشاورزی قم به ایرنا، گفت: بخش خصوصی و علاقهمندان به فعالیتهای اقتصادی از ظرفیت ایجاد شده برای سرمایهگذاری در بخش تولید، فرآوری، فروش داخلی و صادرات پسته قم استفاده کنند.
محمدرضا حاجی رضا بیان کرد: افزایش سطح کمی و کیفی تولید پسته در قم و تکمیل زنجیره فرآوری آن از جمله اولویتهای مهم جذب سرمایهگذاری در استان است و ما از علاقهمندان به فعالیت در این بخش حمایت میکنیم.
وی ادامه داد: ما با همکاری کشاورزی استان طرحهای خوبی را برای افزایش سطح سلامت محصولات به اجرا درآوردیم که از جمله آن کاهش استفاده از سموم در تولید محصولاتی همچون پسته است که به بالا رفتن کیفیت آنها و در ادامه کسب استانداردهای لازم برای صادرات منجر میشود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی قم گفت: با وجود محدودیت اراضی کشاورزی در قم، کشاورزان این استان در تولید انواع محصولات باغی سرآمد هستند و اکنون محصول پسته قم در بازارهای جهانی عرضه میشود و به دلیل کیفیت بالایی که دارد مورد توجه قرار گرفتهاست.
وی تاکید کرد: توسعه فعالیتهای باغبانی در قم با نگاه به ظرفیتهای آبی استان انجام میشود و در کنار آن به موضوع اقتصاد کشاورزی نیز توجه داریم، یعنی محصولات باغی تولید شده در قم باید بازار مناسبی برای فروش داشته باشد.
وی افزود: موضوع مهم دیگر در رابطه با فعالیتهای باغبانی در استان، کمکی است که این بخش میتواند به موضوع تامین امنیت غذایی مردم و افزایش سطح سلامت جامعه داشته باشد.
حاجی رضا گفت: بخش کشاورزی قم طی سالهای اخیر مسیر بهرهگیری از روشهای نوین آبیاری را دنبال میکند که در همین راستا در تمام باغهای استان که قابلیت وجود داشته باشد از این امکان استفاده خواهد شد.Play
هفت هزار تُن پسته در قم تولید میشود
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قم در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت که با وجود تغییرات شدید اقلیمی و گرمای بیسابقه در زمان پر کردن مغز محصول پسته در خرداد، تیر و مردادماه میزان تولید محصول خشک پسته امسال حدود هفت هزار تُن پیش بینی میشود.
علی محمد ملاتقی بیانکرد: بر اساس بررسیهای انجام شده در منابع و تحقیقات میدانی، کشت پسته در قم سابقهای طولانی دارد و از ارقام معروف پسته در این استان میتوان به ارقام اکبری، کله قوچی، اوحدی و احمد آقایی اشاره کرد.
وی در خصوص آخرین وضعیت باغات پسته در قم، افزود: با توجه به آخرین رصد صورت گرفته در سال گذشته، سطح زیر کشت پسته در استان قم ۱۴ هزار و ۳۷۳ هکتار برآورد شده که از این میان ۹ هزار و ۳۲۳ هکتار بارور و پنج هزار و ۵۰ هکتار نهال بودهاست.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قم گفت: از آنجا که تغییر رقم یکی از اهداف مهم پسته کاری در استان بهشمار میآید، رقم اکبری به علت مقاومت خوب در برابر تنشهای شوری و گرمای هوا، عملیات سرشاخه کاری در راستای تغییر رقم از فندقی به اکبری در حال اجراست.
وی افزود: برای مثال طی ۲ سال گذشته در بیش از ۱۵۰ هکتار از باغات قم تغییر رقم از رقم فندقی ( پسته اوحدی) به رقم بادامی (اکبری) انجام شدهاست.
۳۴ واحد فرآوری پسته در قم فعال است
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قم در ادامه گفت: ۳۴ واحد فرآوری پسته با ظرفیت آماده سازی ۶ هزار و ۳۱۶ تُن محصول در این استان فعال است.
ملاتقی بیان کرد: وجود ایستگاههای فرآوری از جمله عوامل مهم برای بالا بردن ارزش افزوده تولید پسته در قم است و ما تلاش داریم همچنان تعداد این واحدها در استان را با همکاری و سرمایه گذاری بخش خصوصی افزایش دهیم.
وی افزود: پیشبینی میزان تولید در استان قم طی سال جاری هفت هزار تُن پسته خشک است که با توجه به ظرفیت واحدهای فرآوری استان میتوان گفت تقریبا تمامی پسته تولید شده در قم در واحدهای فرآوری آماده سازی میشود و این مزیت خوبی برای پستهکاران قمی است.
وی ادامه داد: به دلایل مختلف از جمله شرایط اقلیمی، پسته برداشت شده در باغات استان قم از کیفیت و طعم بسیار خوبی برخوردار است و طی سالهای اخیر بسیاری از پستهکاران قمی توانستهاند علاوه بر رقابت با محصول سایر استانها در بازار داخلی، در بازارهای صادراتی نیز حضور موفقی داشته باشند.
به گزارش ایرنا، تولید ارقام مختلف پسته بهخصوص رقم اکبری که به دلیل طعم خوب و کیفیت بالا دارای علاقهمندان بسیاری است در قم فعالیتی سودآور به شمار میآید و این محصول سازگاری مناسبی با شرایط خاص آب و هوایی این استان دارد.
علاوه بر هدفگذاری صورت گرفته برای افزایش ظرفیت تولید پسته در استان، اقدامهای لازم برای فرآوری پسته خام برداشت شده از باغهای قم نیز در جریان است تا ارزش افزوده بیشتری برای بهرهبرداران این محصول در استان ایجاد شود.
بیشتر باغهای پسته استان قم در بخش مرکزی مناطق قمرود و قنوات و همچنین اطراف جاده قم – تهران و قم – کاشان واقع شدهاند و حدود یکهزار و ۵۰۰ نفر از کشاورزان و بهرهبرداران بخش کشاورزی استان در زمینه تولید این محصول و فرآوری آن فعالیت میکنند.
پسته تولید شده در قم مزه خوبی دارد و در بازار جایگاه مناسبی پیدا کردهاست که همین مساله در کنار مزایای دیگر، موجب تشویق کشاورزان به کشت این محصول در استان شدهاست.
ارقام مختلف پسته همچون احمد آقایی، اکبری، فندقی و کله قوچی در قم تولید میشود و کشاورزان این استان طی سالهای اخیر در زمینه تولید پسته با بهترین کیفیت، عملکرد قابل قبولی داشتهاند.
همانطور که گفته شد، بخش کشاورزی قم در زمینههای مختلف در سطح کشور دارای جایگاه مطلوبی است که از جمله آن میتوان به رتبه ششم در تولید گوشت ماهیان خاویاری، رتبه هفتم تولید خاویار پرورشی، رتبه دهم ماهیان زینتی، رتبه سوم در تولید مرغ تخمگذار و تخم مرغ، رتبه سوم تولید توت و رتبههای ملی دیگر در تولید سایر محصولات کشاورزی اشاره کرد.
این بخش ۶ درصد از ارزشافزوده استان قم را به خود اختصاص داده است، همچنین ۵۰ هزار نفر بهصورت مستقیم و غیرمستقیم در بخشهای مختلف حوزه کشاورزی قم مشغول فعالیت هستند.
میزان متوسط تولید بخش کشاورزی این استان در سال بیشاز ۸۵۰ هزار تُن در زمینهٔ محصولات زراعی، باغی، دامی، شیلات و گلخانهای است.
بیشتر بهرهبرداران بخش کشاورزی قم را روستاییان تشکیل میدهند بهنحویکه کشاورزی بهتنهایی حدود ۵۰ درصد اشتغال روستاییان در بخشهای مختلف استان را به خود اختصاص دادهاست.
به هر روی و به باور کارشناسان، توجه ویژه دولت به این بخش از یکسو و تقویت رویکرد فعالان و باغداران این حوزه به استفاده بهتر از فناوری های جدید و بهینه تر کردن مصرف آب و کود و … میتواند به خندان تر شدن هر چه بیشتر پسته های قم در بازار محلی و ملی و حتی صادراتی کشور بزرگ ایران، کمک کند.