به باور مدیران شهری قم، مشکل اصلی کمبود جای پارک در قم از آنجا ناشی می‌شود که هزینه کسر پارکینگ در برابر احداث آن تناسبی با یکدیگر ندارد و همین مسئله سبب می‌شود تا شهروندان با پرداخت مبلغی در حدود ۴۰ میلیون تومان در کمیسیون ماده ۱۰۰ به مشکلات کمبود پارکینگ در قم دامن بزنند.
به گفته مسئولان شهری، برخی از مجتمع‌های تجاری، تفریحی، مسکونی و درمانی قم نیز با نگاه صرفاً اقتصادی به انبوه‌سازی دست می‌زنند و رسالت اجتماعی و قانونی خود در احداث پارکینگ را مورد بی‌مهری قرار می‌دهند و حتی به تعهدات خود در قبال ساخت پارکینگ در ازای کسر آن نیز تاکنون عمل نکرده‌اند، نگاه سرمایه‌ای و کالا محور شدن خانه و مجتمع‌های تجاری و درمانی به عامل مهمی در افزایش مشکلات پارکینگ در قم تبدیل‌شده است.
مشکل کمبود پارکینگ در تمام محلات و مناطق شهر قم وجود دارد، اما این معضل در هسته مرکزی شهر بیشتر تبدیل به سوهان روح شهروندان شده و از طرفی هزینه تملک نیز در این مناطق بسیار بالا بوده و معماری خاص بافت های فرسوده و تاریخی نیز به‌نوبه خود امکان توسعه یا ایجاد پارکینگ را نمی‌دهد.
هسته مرکزی شهر به دلایل مختلف در دهه‌های گذشته تنها معطوف به ساخت‌وساز و تغییرات بافت بوده و متأسفانه خیلی توجهی به افزایش حجم پارکینگ‌ها متناسب با افزایش خودروها، موتورسیکلت‌ها، ترددها و غیره نشده است.
پارکینگ زیرسطحی ضرورت آینده قم
با توجه به بافت خاص هسته مرکزی شهر، هزینه‌های بالا تملک و عدم تناسب بین هزینه کسر و حذف پارکینگ با احداث آن، یکی از راه‌های مهم در کاهش نسبی کمبود پارکینگ در شهر، توسعه پارکینگ‌های زیرسطحی برای جلوگیری از هزینه‌های بالای تملکات با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است که این ایده در برخی کلان‌شهرهای کشور تجربه موفقی از خود برجای گذاشته است و لازم است در قم نیز با شناسایی لکه‌ها و زمین‌های مناسب، بستر سرمایه‌گذاری را در آن‌ها فراهم کرد.
به باور کارشناسان شهری، ساخت پارکینگ زیرسطحی از راهکارهای مناسبی برای توسعه پارکینگ است و بسیاری از شهرها مانند مشهد، اصفهان و تهران از این راهکار استفاده کرده و هزینه تملک زمین در ساخت پارکینگ را حذف کرده‌اند.
همچنین می‌توان، با همکاری بخش خصوصی و با تعریف مبناهای جدید، کسری پارکینگ در مناطق را باید جبران کرد و این کار روش‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد. خرید پارکینگ از بخش خصوصی یکی از راه‌های مهم در تأمین پارکینگ در قم است.
رئیس سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت مردمی شهرداری قم در همین خصوص با اشاره به تفاوت هزینه ساخت هر پارکینگ با مبلغ دریافتی از حذف پارکینگ، معتقد است: باید شهرداری و شورای شهر تدبیری برای این موضوع اندیشیده و این دریافت حذف پارک را برداشته و آن را به کسری پارکینگ تبدیل کنند. وقتی هزینه ساخت پارکینگ خارج ازملک برای پیمانکار بیشتر از ساخت پارکینگ در ملک خودش می‌شود اقدام به حذف پارکینگ نکرده و بخشی از مشکلات شهرداری برطرف خواهد شد.
به باور محمد رمضانی، تملک زمین هزینه سنگینی برای شهرداری داشته و شهرداری تنها هزینه ساخت پارکینگ را از مالک می‌گیرد و هزینه تملک زمین محاسبه نمی‌شود که این موضوع نیاز به تغییر تفکر و نگاه سازمانی در شهرداری دارد که به مناطق اعلام‌شده زمین‌های مناسب برای پارکینگ را مشخص کرده و اعلام کنند تا بتوانیم به کمک بخش خصوصی پارکینگ احداث کنیم.
سه راهکار اصولی جبران کسری پارکینگ
به باور کارشناسان شهری، باید از تجربه موفق کلان‌شهرهای کشور در احداث پارکینگ جایگزین توسط شهروندان در قبال کسر پارکینگ در واحدهای مسکونی، تجاری و درمانی استفاده کرد؛ برخی از شهرهای کشور با تغییر رویکرد به مسئله هزینه کسر پارکینگ موفق شده‌اند یا این معضل را تا حدودی مدیریت کنند.
معاون خدمات شهری شهرداری قم و معاون سابق حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری با ارائه سه پیشنهاد در خصوص کمبود پارکینگ، معتقد است: شهروندان، انبوه‌سازان و مالکان مجتمع‌های تجاری، مسکونی، تفریحی، درمانی و غیره در قبال کسر پارکینگ یا باید هزینه کسر پارکینگ به قیمت تمام‌شده روز را به شهرداری پرداخت کنند، یا در شعاع ۱۵۰ متری آن یک سلول پارکینگ احداث کنند و یا از تراکم ساختمان خود بکاهند و معوض آن پارکینگ احداث نمایند.
به باور عباس ذاکریان، باید لکه‌هایی در مناطق مختلف شهرداری قم برای احداث پارکینگ به ازای کسر پارکینگ با هزینه شهروندان احداث شود تا مشکل ریشه‌ای شهر در کمبود پارکینگ حل شود. هم‌اکنون احداث هر واحد پارکینگ بدون احتساب زمین آن، بین ۱۷۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان هزینه‌بر روی دست شهرداری می‌گذارد.
وی با بیان اینکه کلان‌شهرهایی مانند تهران در خصوص جبران کسر پارکینگ جایگزین تجربه موفقی داشته‌اند گفت: در این روش با ضمانت خرید پارکینگ از سرمایه‌گذار، شهروندان برای احداث پارکینگ به لکه‌های در نظر گرفته‌شده معرفی می‌شوند.
توسعه پارکینگ‌های زیرسطحی به‌عنوان یک رویکرد مهم در مجموعه مدیریت شهری در حال انجام است که از پارکینگ چارسو به‌عنوان یکی از طرح‌های موفق در این خصوص می‌توان نام برد، پارکینگی که با راه‌اندازی قریب‌الوقوع آن، ۳۹۰ سلول پارک به ظرفیت پارکینگ در هسته مرکزی شهر افزوده می‌شود.
۳۹۰ پارکینگ پروژه چهارسو آماده بهره‌برداری است
سرمایه‌گذار پروژه مشارکتی چهارسو با اشاره به تکمیل اسکلت‌بندی پروژه سرمایه‌گذاری چهارسو، گفت: با افتتاح این طرح ۳۹۰ پارکینگ در بافت مرکزی شهری در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.
امید بشارتی با بیان اینکه نازک‌کاری بخش تجاری پروژه چهارسو نیز به‌زودی تکمیل خواهد شد، ابراز داشت: نازک‌کاری سه‌طبقه پارکینگ این پروژه تکمیل‌شده و تأسیسات نیز در هر طبقه ۵۰ درصد پیشرفت داشته است.
وی اضافه کرد: با همین وضعیت این پروژه در شب‌های جمعه برای استفاده در اختیار افراد معلول و نابینا برای اجرای برنامه‌های فرهنگی قرار می‌گیرد که با وجود گذشت ۵ سال از آغاز این پروژه هنوز پروانه این طرح صادر نشده است و امیدواریم با تکمیل آن، پروانه نیز صادر شود.
بشارتی خاطرنشان کرد: پیوست فرهنگی اجتماعی در این پروژه کامل رعایت شده و برای تردد افراد ویلچری حتی یک پله یک سانتی‌متری نیز در این پروژه بکار نرفته است و افراد معلول بدون هیچ مشکلی می‌توانند از این مجموعه استفاده کنند.
نظرات